L’aventura del carboncle blau
Lo matni de Nadal, passèri a cò de mon amic Sherlock Holmes per li far mos compliments per l’an venent. Vestit d’una gonèla roja, fenhantejava sul sofà, una pipa e un montet de jornals agorrufats èran pausats a posita de sa man drecha. A costat d’el, i aviá una cadièra palhada e a una bana del dorsièr penjava un vièlh capèl de feutre dur, raspat e fendilhat a dich d’èsser portat. Una lópia e una fòrma pels capèls èran pausadas sul sèti de la cadièra, çò que donava a pensar que lo capèl èra aquí per èsser examinat.
— Vesi que sètz ocupat, diguèri e vos desrengui benlèu.
— Non, pas brica. Soi content d’aver un amic que podèm charrar amassa de mas resultas. L’afar es dels pus ordinaris –mostrèt del det en direccion del capèl –, mas avèm aquí qualques punts que mancan pas complètament d’interès nimai d’ensenhament.
Me seguèri dins la cadierassa e me rescalfèri las mans al fuòc que beluguejava, qu’un freg canin èra tombat e que las vitras èran cobèrtas de glaç.
— M’imagini, faguèri, qu’aquesta causa, tan simpla coma sembla, es ligada a qualque istòria sorna, e qu’es l’indici que nos va guidar cap a la solucion de qualque mistèri per castigar qualque crime.
— Non, non. Pas de crime, diguèt Sherlock Holmes en risent. Solament un d’aqueles pichons incidents capricioses qu’arriban quand avètz quatre milions d’èssers umans que se coidejan dins un espaci de qualques milas carrats. Entre l’accion e la reaccion d’aqueste eissam tan sarrat de populacion, totas las combinasons d’eveniments se pòdon presentar e semblar esquèrras sens èsser criminalas. Ja avèm agut qualque experiéncia sus aquò. [...]